بیایید به موضوع”فرایند تولید قهوه، از کشت تا فنجان” بپردازیم و مراحل مختلف تولید قهوه را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم.
- کشت و برداشت دانه‌های قهوه
قهوه در مناطق استوایی، بین مدارهای جغرافیایی موسوم به “کمربند قهوه” رشد می‌کند. کشورهای مشهور در تولید قهوه شامل برزیل، کلمبیا، اتیوپی، ویتنام و کاستاریکا هستند. درخت قهوه حدود ۳ تا ۴ سال طول می‌کشد تا به باردهی برسد و میوه‌ای به نام “گیلاس قهوه” تولید کند. درون این گیلاس‌ها، دانه‌های قهوه قرار دارند. برداشت قهوه بسته به منطقه به دو روش اصلی انجام می‌شود:
- دستی (Hand-Picking): در این روش، کارگران دانه‌های رسیده را یکی‌یکی از درخت جدا می‌کنند. این روش زمان‌بر است اما به تولید دانه‌های باکیفیت بالاتر کمک می‌کند.
- ماشینی (Machine Harvesting): بیشتر در زمین‌های مسطح انجام می‌شود و دانه‌های قهوه را به‌طور انبوه جمع‌آوری می‌کند، اما ممکن است دانه‌های نارس و رسیده با هم مخلوط شوند.
- پردازش دانه‌های قهوه
پس از برداشت، میوه‌های قهوه باید به‌سرعت پردازش شوند تا از تخمیر و فاسد شدن جلوگیری شود. دو روش اصلی پردازش قهوه عبارتند از:
- پردازش شسته‌شده (Washed Process): در این روش، دانه‌ها از گیلاس‌های قهوه جدا شده و در آب غوطه‌ور می‌شوند. سپس با خشک کردن، لایه باقی‌مانده از دانه جدا می‌شود. این روش باعث ایجاد طعمی شفاف و متعادل در قهوه می‌شود.
- پردازش طبیعی (Natural Process): در این روش، گیلاس‌ها به‌طور کامل همراه با پوست و گوشت خشک می‌شوند و سپس جدا می‌شوند. این فرایند به دانه‌ها طعمی میوه‌ای و غنی می‌بخشد.
- خشک کردن دانه‌ها
دانه‌های قهوه پس از پردازش باید خشک شوند تا رطوبت آن‌ها به حدود ۱۰-۱۲٪ برسد. این کار به‌طور سنتی در آفتاب و بر روی سطوح بزرگ انجام می‌شود و ممکن است چند هفته طول بکشد. - رست کردن (Roasting)
رست کردن یکی از مهم‌ترین مراحل است که بر طعم نهایی قهوه تأثیر دارد. در این مرحله، دانه‌های سبز قهوه در دمای بالا برشته می‌شوند تا رنگ قهوه‌ای و طعم و عطر خاص قهوه ایجاد شود. مدت زمان و دمای رست به نوع قهوه و سلیقه مصرف‌کننده بستگی دارد. برای مثال:
- رست ملایم (Light Roast): طعم‌های میوه‌ای و ترش را حفظ می‌کند و کافئین بالاتری دارد.
- رست متوسط (Medium Roast): طعم متعادل‌تر و کمی کاراملی دارد.
- رست تیره (Dark Roast): طعم دودی و تلخ دارد و برای نوشیدنی‌هایی مانند اسپرسو مناسب است.
- آسیاب کردن (Grinding)
اندازه آسیاب دانه‌ها به روش دم‌آوری بستگی دارد. برای مثال، آسیاب درشت برای فرنچ پرس، آسیاب متوسط برای قهوه فیلتر و آسیاب بسیار ریز برای اسپرسو مناسب است. آسیاب صحیح دانه‌ها بر طعم و عطر نهایی قهوه تأثیر زیادی دارد. - دم‌آوری (Brewing)
مرحله آخر، دم کردن قهوه است. روش‌های مختلفی برای دم‌آوری قهوه وجود دارد که هر کدام طعم متفاوتی ایجاد می‌کنند. از اسپرسو گرفته تا قهوه ترک و قهوه فیلتر، هر روش نیاز به تجهیزات و دقت خاصی دارد تا عطر و طعم مطلوب قهوه حاصل شود.
نتیجه‌گیری
فرایند تولید قهوه از مزرعه تا فنجان به مجموعه‌ای از مراحل پیچیده نیاز دارد. هر مرحله، از کشت تا رست کردن و دم‌آوری، تأثیر مستقیم بر طعم و کیفیت نهایی قهوه دارد.